Invloed zorgverzekeraars op voorschrijfbeleid beperkt

Medische behandelaars hebben een grote vrijheid in het voorschrijven van geneesmiddelen. Tegelijkertijd zien dokters, apothekers en anderen in de zorg dat zorgverzekeraars via beleidsmaatregelen indirect invloed uitoefenen op het voorschrijfbeleid van artsen en afleverbeleid van apothekers. Omdat verzekeraars in hun gevoerde beleid veelal meer oog hebben voor de prijs dan de kwaliteit kan dat tot knelpunten leiden.

Middels een literatuurstudie en interviews met betrokken actoren is onderzocht welke factoren het voorschrijfbeleid van artsen en afleverbeleid van apothekers beïnvloeden. Daarbij is specifiek naar de rol van de zorgverzekeraar gekeken. De studie is uitgevoerd in opdracht van de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen.

Autonomie in de spreekkamer

De autonomie van de dokter in de spreekkamer is vanouds een groot goed. Alleen de behandelaar kan – samen met de patiënt - bepalen bij welk geneesmiddel de patiënt het meest geholpen is. De effectiviteit en de veiligheid zijn daarbij doorslaggevend. Dat zorgverzekeraars ook naar de prijs kijken, begrijpen medici. Toch mogen financiële overwegingen nooit de overhand krijgen. Zorgverzekeraars zelf geven aan dat zij helemaal niet de bedoeling hebben om zich met de inhoudelijke keuze voor een bepaald geneesmiddel te bemoeien. Zij zoeken wel naar mogelijkheden om artsen te stimuleren doelmatig voor te schrijven.

Huisartsen

Huisartsen geven aan dat ze nauwelijks last ervaren van zorgverzekeraars bij hun voorschrijfbeleid. Dat komt vooral omdat zij alleen de stofnaam van een bepaald medicijn kiezen, waar de apotheker het beste product bij kiest. Apothekers zeggen wel invloed te ondervinden van het beleid van de zorgverzekeraars. Bijvoorbeeld omdat een patiënt (meer) moet bijbetalen voor een bepaald geneesmiddel als de apotheker dat verkiest boven een goedkoper alternatief. Dat komt vooral door het preferentiebeleid, waarin doorgaans alleen het goedkoopste geneesmiddel wordt vergoed. Ook zien apothekers de administratieve lastendruk toenemen als gevolg van de gedetailleerde controle door zorgverzekeraars.

Ziekenhuizen

Ook in ziekenhuizen staat de professionele verantwoordelijkheid voorop bij de keuze voor geneesmiddelen. Maar de budgettaire druk is hoog. De ruimte in de jaarlijkse onderhandeling met de zorgverzekeraar is beperkt. Zo ervaren veel ziekenhuizen druk om over te stappen van reguliere biologische geneesmiddelen naar zogeheten ‘biosimilars’, die vaak goedkoper zijn. Vooral rond de keuze voor de vaak duurdere oncologische geneesmiddelen voorzien de geïnterviewden grote toekomstige problemen rond budgetten.

Link naar Onderzoeksrapportage: Factoren van invloed op het voorschrijfbeleid van artsen en het afleverbeleid van apothekers (IQ healthcare, juni 2017)

Vragen van media verlopen via de afdeling persvoorlichting van het Radboudumc: Marloes de Vink, tel: 06 52 02 81 72

Reacties op dit nieuwsbericht

• J.W. de Muinck Keizer - donderdag 13 juli 2017
  Aan IQ healthcare, Met interesse nam ik kennis van uw onderzoek. Als Apotheekhoudend huisarts is er betrokkenheid vanuit verschillende invalshoeken. De door uw geschetste autonomie van de spreekkamer bestaat niet meer, door bepaalde middelen niet te vergoeden heeft de zorgverzekeraar hier de macht. Het is niet verbazingwekkend dat de zorgverzekeraar dit ontkent, wel verbazingwekkend dat u in de 'alternative facts ' daar in mee gaat. Een eenvoudig voorbeeld - niet het meest hemelschreiend maar toch - het gebruik van zalven en cremes, die moet passen bij de droogheid van het huidprobleem, vervolgens wordt het werkzame bestanddeel er aan toegevoegd. Triamcinolon zalf wordt niet vergoed. Dit is totaal geen duur product, een beleidsmaker zonder enige kennis van zaken heeft hier het heft in handen , niet de voorschrijver. Zo zijn er legio voorbeelden. met vriendelijke Groet J. W. de Muinck Keizer

< terug naar het overzicht