e-IMR: e-health bij cliënten met een ernstig psychiatrische aandoening

E-health is binnen de GGZ een beleidsspeerpunt om de zorg betaalbaar en bereikbaar te houden. Er is echter nog weinig evidentie voor de effectiviteit. Binnen het Self-Made & Sound project van IQ healthcare wordt e-IMR, een online zelfmanagementprogramma voor mensen met een ernstige psychiatrische aandoening (EPA), ontwikkeld en geëvalueerd. Dit programma is een aanvulling op de reeds bewezen Illness Management & Recovery (IMR) face to face training voor deze doelgroep. IMR is een gestructureerd programma bestaande uit 11 modules om cliënten met EPA te leren doelen te stellen, informatie te verzamelen en vaardigheden te trainen. In Nederland wordt deze training verzorgd door verpleegkundigen, veelal in samenwerking met een ervaringsdeskundige.

Interventie

e-IMR is ontwikkeld met behulp van de methode Intervention Mapping. Eén van de ondersteuningsbehoeften bij cliënten met EPA is het leren betekenis geven aan hun eigen leven door de persoonlijke doelen stap voor stap te bereiken en te leren omgaan met de gevolgen van hun psychiatrische aandoening. Om dit te beïnvloeden bevat het e-health programma ervaringsverhalen van cliënten en kunnen vaardigheden worden geoefend. Tevens biedt e-IMR cliënten de mogelijkheid om hun doelen in kleine haalbare stappen te verdelen, deze te plannen en hun vorderingen bij te houden. Cliënten en trainers/verpleegkundigen krijgen met e-IMR een hulpmiddel toegevoegd aan de bestaande IMR-training.

Evaluatie

Een negental GGZ-instellingen hebben toegezegd mee te werken aan een early trial waarin we e-IMR gaan evalueren. Deze instellingen zijn lid van het netwerk-IMR van
Saxion-Hogescholen. Het onderzoek zal informatie opleveren over de toegevoegde
waarde en de haalbaarheid van e-health bij deze cliënten met EPA. Duidelijk zal worden hoe de interventie gebruikt wordt en welke problemen cliënten ervaren bij het gebruik ervan. Daarnaast wordt gekeken op welke gebieden effect optreedt. De gebieden waarop wordt gemeten zijn herstel, zelfmanagement, intensiteit van psychiatrische symptomen, kwaliteit van leven en algehele gezondheid.

Self-Made & Sound

In samenwerking met Saxion-Hogescholen en onder begeleiding van dr. Lisette
Schoonhoven, dr. Betsie van Gaal en dr. Peter Goossens wordt het e-IMR onderzoek
uitgevoerd door Titus Beentjes, Msc., PhD-student, sinds februari 2013 werkzaam
bij Verplegingswetenschap van IQ healthcare van het Radboudumc. Dit onderzoek is onderdeel van het Self-Made & Sound project en beoogt bij te dragen aan innovatie en onderzoek op het gebied van zelfmanagementondersteuningsprogramma's.
Het ZonMw programma Tussen Weten en Doen II (TWDII) financiert het onderzoek. Dit programma richt zich op het versterken van de onderzoeksinfrastructuur voor wetenschappelijk onderzoek voor verpleging en verzorging en het verhogen van de
kwaliteit van het verpleegkundig en verzorgend handelen.

Het Self-Made & Sound project richt zich niet alleen op cliënten met ernstige psychiatrische aandoeningen, maar ook op twee andere doelgroepen: mensen met cardiovasculair risico en mensen met reumatoïde artritis. Daarnaast is een vierde project voor ouders van kinderen met een chronische nierziekte, dat gefinancierd wordt door Nierstichting Nederland.

In alle projecten ligt de nadruk op de cliëntparticipatie bij de ontwikkeling van de e-health zelfmanagementondersteunende programma's. Tijdens de ontwikkeling hebben, naast professionals, cliënten een stem gekregen door informatie aan te dragen en het ontwikkelproces van feedback te voorzien.

De Self-Made & Sound projecten werken in een samenwerking met Minddistrict^® de
e-health programma's uit.

Correspondentie:
Titus.Beentjes@radboudumc.nl; Betsie.vanGaal@radboudumc.nl.