Overdracht van intensive care-patiënten: hoe kan het veiliger en efficiënter?

Intensive c are (IC)-bedden zijn specialistische en dure bedden, en het is daarom belangrijk dat ze zo efficiënt mogelijk gebruikt worden. De schaarste aan IC-bedden en de druk van IC-zorg op het totale ziekenhuisbudget maken een optimaal gebruik van IC-bedden en een goede doorstroom van patiënten noodzakelijk. Voortijdig of suboptimaal ontslag van IC-patiënten verhoogt echter het risico op een IC-heropname of overlijden, en moet daarom worden vermeden.

Het bestuderen van de variatie tussen Nederlandse ziekenhuizen  laat zien of en waar er ruimte is voor verbetering. Bovendien is een behandeldag op de IC veel duurder dan een behandeldag op een verpleegafdeling (2100 versus 500 euro).  Een landelijke vermindering van het huidige aantal heropnames (7,8%) met 1% levert een besparing van 1.6 miljoen euro op.

Hoe kunnen IC-heropnames en sterfte na IC-ontslag worden voorkomen? Er bestaan diverse richtlijnen en interventies om de overdracht te verbeteren, zoals een checklist voor een gestructureerde overdracht en medicatieverificatie. De richtlijnen en interventies verminderen mogelijk het aantal IC-heropnames en sterfte na IC-ontslag, maar het gebruik ervan wordt belemmerd door diverse factoren.

De afdeling IQ healthcare en de afdeling Intensive Care hebben, in samenwerking met de Nationale Intensive Care Evaluatie (NICE), de pICUp-studie opgezet. Het doel van deze studie is enerzijds inzicht krijgen in de huidige variatie in IC-heropnames  en sterfte na IC-ontslag tussen Nederlandse IC's, en anderzijds het identificeren van effectieve interventies om de overdracht van IC-patiënten naar de verpleegafdeling te verbeteren. Vervolgens wordt onderzocht of deze interventies worden toegepast en wat de factoren zijn die het gebruik van deze interventies belemmeren. Met deze informatie kan een passende implementatiestrategie ontwikkeld worden om de kwaliteit van de overdracht van IC-patiënten te verbeteren en uiteindelijk het aantal IC-heropnames en sterfte na IC-ontslag te verminderen.

 De opzet van de pICUp-studie is onlangs gepubliceerd:

A strategy to enhance the safety and efficiency of handovers of ICU patients: study protocol of the pICUp study. Nelleke van Sluisveld, Marieke Zegers, Gert Westert, Hans van der Hoeven, Hub Wollersheim. Implementation Science