Tijd maken met beter laten

Afbeelding bij Uitgelicht project Beter Laten.jpg

Recent is een internationaal artikel verschenen van enkele onderzoekers van IQ healthcare over verpleegkundige handelingen die onnodig en soms zelf schadelijk zijn. Eerder verscheen de bijbehorende Engelstalige animatie.

 

Internationaal hebben de zogenaamde low-value care en wise choices vooral van medici aandacht gekregen. Voor verpleegkundigen of paramedici is dit nog redelijk onontgonnen terrein. De publicatie en animatie zijn daarom uniek. In de dagelijkse zorg voor patiënten voeren verpleegkundigen veel handelingen uit. Een deel van deze handelingen is echter overbodig en sommige zijn zelfs schadelijk voor de patiënt, lichamelijk of psychisch, en zorgt voor verspilling in termen van tijd en geld. Een eerste stap in het terugdringen van onnodige zorg is het in kaart brengen hiervan. Hoewel er al jaren aandacht is voor onnodige zorg, ontbrak het aan een systematische inventarisatie van verpleegkundige handelingen die bewezen niet effectief zijn.

Onderzoekers van IQ healthcare van het Radboudumc inventariseerden daarom de bestaande richtlijnen voor verpleegkundigen op Beter Laten handelingen. Aanbevelingen die een concrete beschrijving geven van een verpleegkundige handeling waarin terughoudendheid aanbevolen is, zijn geïncludeerd. De beter-laten aanbevelingen zijn gecategoriseerd voor specifieke verpleegkundige en verzorgende doelgroepen die vertegenwoordigd worden door afdelingen en platforms van V&VN. Daarnaast worden de aanbevelingen ingedeeld in de verschillende onderdelen van de verpleegkundige basiszorg.

In totaal zijn er 65 aanbevelingen uit 31 richtlijnen en kwaliteitsstandaarden gevonden die handelingen ontraden. 93 richtlijnen en kwaliteitsstandaarden hebben geen beter-laten aanbevelingen geformuleerd. De meeste aanbevelingen kwamen uit de Richtlijn Wondzorg (12 aanbevelingen), Richtlijn Eerste opvang van brandwondpatiënten in de acute fase (1ste 24 uur) van verbranding en verwijzing naar een brandwondencentrum (8 aanbevelingen) en Richtlijn Veneuze pathologie (7 aanbevelingen).

De beter-laten aanbevelingen geven handvaten voor deïmplementatie. Onder coördinatie van V&VN kunnen programma’s worden gestart om bewustwording verder aan te wakkeren en gedragsverandering van verpleegkundigen en verzorgenden te ondersteunen om routinematige onnodige handelingen daadwerkelijk uit te bannen. Om deze bewustwording en gedragsverandering te starten, heeft V&VN parallel aan dit project een aantal publicitaire initiatieven gestart in nauwe samenwerking met IQ healthcare. Dit zijn twee attractieve en informatieve pagina’s op de V&VN website, zie hier en hier. Hierop zijn aansprekende infographics te vinden die op basis van de business cases zijn opgesteld, een Nederlands animatiefilmpje over het belang van Beter Laten en interviews met zorginstellingen die aan de slag zijn gegaan met de beterlaten lijst.

Verminderen van overbodige handelingen levert tijd en kwaliteit op!