Een nieuw holistisch perspectief op dementie-onderzoek

De Europese INTERDEM groep (Early detection and timely INTERvention in DEMentia) biedt in een Manifesto richting voor toekomstig dementie-onderzoek en daaraan gerelateerde praktijk. Het uitgangspunt is de erkenning van dementie als multifactorieel syndroom. Er wordt een nieuw perspectief geboden op geïntegreerd biomedisch en psychosociaal onderzoek, waarbij het begrip social health een brugfunctie vervult. De veronderstelling is dat sociale bronnen het gebruik van cognitieve reserve kunnen stimuleren.

Het doel van het Manifesto is te komen tot een nieuw perspectief op dementie-onderzoek. Dementie is erkend als een multifactorieel syndroom, maar er is weinig interactie tussen biomedisch en psychosociaal onderzoek. Biomedisch onderzoek heeft geleid tot een beter begrip van het ouder wordende brein en psychosociaal onderzoek tot effectieve interventies om leven met dementie te verbeteren. Een manier om tot een doorbraak te komen tussen beide benaderingen is het beter leren begrijpen van de mechanismen die aan de interactie tussen biomedische en psychosociale processen ten grondslag liggen. De rationale voor het integreren van biomedisch en psychosociaal onderzoek is de discrepantie tussen neuropathologie en cognitief functioneren en de aanwezigheid van compenserende factoren. Een voorbeeld is de positieve relatie tussen sociale betrokkenheid en cognitieve reserve. Het concept social health kan een brug slaan tussen de biomedische en psychosociale benaderingen. Social health betreft de sociale capaciteiten van de persoon en de invloed die anderen hebben op de dynamische balans tussen capaciteiten en beperkingen van de persoon. De hypothese is dat social health kan functioneren als aanjager van de toegang tot cognitieve reserve, door het actief faciliteren en gebruiken van de sociale en omgevingsbronnen van mensen met dementie. In een “call to action” worden suggesties gedaan om richting te geven aan toekomstig dementie onderzoek.

Vernooij-Dassen M, Moniz-Cook E, Verhey F, Chattat R, Woods B, Meiland F, Franco M, Holmerova I, Orrell M, de Vugt M. Bridging the divide between biomedical and psychosocial approaches in dementia research: the 2019 INTERDEM manifesto. Aging Ment Health. 2019 Nov 26:1-7. doi: 10.1080/13607863.2019.1693968.