Een sepsis voorspelmodel voor huisartsen

IQ healthcare was onderzoekspartner in een ZonMw-onderzoek van het Julius Centrum (UMC Utrecht): de TeSD-IT studie. De belangrijkste onderzoeksvraag van deze studie was: “Wat is het meest geschikte predictiemodel om sepsis te herkennen in de eerste lijn?” De resultaten zijn onlangs gepubliceerd in de British Journal of General Practice en laten zien dat een eenvoudig predictiemodel (gebaseerd op leeftijd, temperatuur, bloeddruk, hartfrequentie, saturatie en veranderd bewustzijn) sepsis accuraat kan voorspellen bij volwassen patiënten die tijdens een visite van de huisartsenpost worden beoordeeld.

Huisartsen beoordelen veel patiënten met acute infecties. Het grootste deel van deze infecties gaat vanzelf weer over of is met orale antibiotica te behandelen, maar er kan ook sprake zijn van sepsis. Sepsis is een levensbedreigende complicatie van een infectie, waarbij snelle behandeling cruciaal is voor de prognose. Bestaande scoremodellen die zorgverleners helpen om sepsis te herkennen zijn niet gevalideerd voor gebruik in de eerste lijn.

Methode
We voerden een prospectieve diagnostische studie uit onder acuut zieke volwassen patiënten die in de periode juni 2018 tot maart 2020 een huisvisite kregen van een van de vier huisartsenposten in Nederland. Voor de ontwikkeling van het voorspelmodel werden negen klinische variabelen en drie bloedbepalingen (CRP, procalcitonine en lactaat) onderzocht als mogelijke voorspellers van sepsis. Het primaire eindpunt was “sepsis binnen 72 uur na inclusie”, en werd vastgesteld door een expertpanel. Voor de ontwikkeling van het model werd een multivariabele logistische regressieanalyse uitgevoerd met backward selectie. Aan een model van klinische variabelen werden vervolgens de bloedbepalingen toegevoegd ter beoordeling van de toegevoegde waarde. Tot slot werd een versimpeld model ontwikkeld na dichotomisering van de variabelen. De ontwikkelde modellen werden vergeleken met bestaande sepsisscores (NEWS, qSOFA en SIRS) en extern gevalideerd in twee datasets van patiënten met verdenking op een infectie op de SEH.

Resultaten
Er werden 357 patiënten geïncludeerd met een mediane leeftijd van 80 jaar. In 151 (42%) patiënten werd sepsis vastgesteld. Het model bestaande uit continue variabelen had een C-statistiek van 0.80 (95% BI 0.76 tot 0.83) en een Brier score van 0.181. Een versimpeld model, bestaande uit zes dichotome variabelen die ieder één punt op kunnen leveren (leeftijd ≥65 jaar; temperatuur>38°C; systolische bloeddruk ≤110 mmHg; hartfrequentie >110/min; saturatie ≤95%; veranderd bewustzijn), toonde een vergelijkbare discriminatie en calibratie (C-statistiek of 0.80 [95% CI 0.75 to 0.84]; Brier score 0.175). Toevoeging van bloedwaarden resulteerde niet in een klinisch relevante verbetering van het model. De C-statistiek waarde van het versimpelde model lag boven die van andere sepsismodellen en het model was robuust bij externe validatie.

Conclusie
Een eenvoudig predictiemodel kan sepsis accuraat voorspellen bij volwassen patiënten die tijdens een visite van de huisartsenpost worden beoordeeld. Verder onderzoek is nodig om vast te stellen of het predictiemodel de verwijzing van patiënten met mogelijke sepsis vanuit de eerste lijn verbetert.

Lees het artikel hier:

Feike J Loots, Marleen Smits, Rogier Hopstaken, Kevin Jenniskens, Fleur H Schroeten, Ann Van den Bruel, Alma C van de Pol, Jan-Jelrik Oosterheert, Hjalmar Bouma, Paul Little, Michael Moore, Sanne van Delft, Douwe Rijpsma, Joris Holkenborg, Bas CT van Bussel, Ralph Laven, Dennis CJJ Bergmans, Jacobien J Hoogerwerf, Gideon Latten, Eefje de Bont, Paul Giesen, Annemarie den Harder, Ron Kusters, Arthur van Zanten, Theo JM Verheij. Development and external validation of a new clinical prediction model for early recognition of sepsis in adult patients in primary care: a diagnostic study. British Journal of General Practice 16 February 2022; BJGP.2021.0520. DOI: https://doi.org/10.3399/BJGP.2021.0520