Grote variatie in niet-gepast gebruik van diagnostische testen
Diagnostische testen vormen binnen de moderne geneeskunde een essentiële schakel in het komen tot een diagnose. Het uitvoeren van een diagnostische test is echter lang niet altijd gepast. Het uitvoeren van diagnostiek kan namelijk ook negatieve gevolgen hebben voor de patiënt, zoals blootstelling aan straling, een vals-positieve uitslag, kosten of onnodige ongerustheid. Studies laten zien dat het niet-gepast inzetten van diagnostiek wereldwijd nog op grote schaal voorkomt en voor hoge kosten zorgen. Maar hoe vaak komt het voor? Het Radboudumc (IQ healthcare) heeft onderzocht wat er in de literatuur bekend is over het volume en de variatie van het niet-gepast inzetten van diagnostische testen.
Resultaten
Uit 35 artikelen werden 118 bepalingen van het niet-gepast inzetten van diagnostische testen gevonden. Niet-gepaste beeldvorming (N=96) werd het vaakst onderzocht, gevolgd door niet-gepast labonderzoek (N=19). Opvallend was de grote mate van variatie tussen de verschillende bepalingen, variërend tussen de 0,09% tot 97,5%. In 33 gevallen lag het percentage niet-gepaste bepalingen zelfs boven de 25%. Deze gevallen betroffen met name het preoperatieve testen bij patiënten zonder risico of beeldvorming bij ongecompliceerde lage rugpijn. Verder viel ook op dat studies verschillende invalshoeken hanteerden: sommige keken hoeveel patiënten een niet-gepaste test kregen en andere studies bepaalden hoeveel niet-gepaste testen er werden aangevraagd.
Conclusie
Onze studie laat zien dat overdiagnostiek nog op grote schaal plaatsvindt, met grote variatie in schattingen hiervan. Deze variatie in uitkomsten kan deels worden verklaard door verschillen in populatie, verzekeringsstelsels en gezondheidszorgsystemen. Maar ook de opzet van de studies zorgt voor variatie; verschillende invalshoeken en definities hebben grote invloed op de uitkomst. Hierdoor zijn veel studies, en hun uitkomsten, niet eenvoudig met elkaar te vergelijken. Voor een goede vergelijking is het nodig om op internationaal niveau de definities van niet-gepaste diagnostiek op elkaar af te stemmen en de meetmethoden te standaardiseren.
Lees het volledige artikel: