Patiënten ervaren niet-gepaste zorg

Patiënten ervaren en herkennen zorg die geen toegevoegde waarde heeft, en zien de nadelen hiervan in voor zichzelf en de maatschappij. Dat blijkt uit een interviewstudie met 24 patiënten, waaraan Eva Verkerk en Tijn Kool van IQ healthcare hebben meegewerkt. Patiënten kunnen dan ook een belangrijke rol spelen in het signaleren en het voorkomen van niet-gepaste zorg en vormen een essentiële doelgroep voor deïmplementatie-initiatieven.

In een interviewstudie werden 24 patiënten bevraagd over hun ervaringen met niet-gepaste of onnodige zorg. Deze patiënten hadden eerder al in een vragenlijst aangegeven dat ze daar te maken mee hebben gehad. Ze noemden veel soorten zorg die om verschillende redenen geen toegevoegde waarde had, zoals zorg die niet paste bij hun wensen of voorkeuren, zorg die herhaald werd zonder duidelijke reden, onnodige administratieve handelingen, of zorg die voorkomen had kunnen worden. Daarmee schetsen ze een breder palet aan niet-gepaste zorg dan dat zorgverleners meestal bedoelen wanneer ze het hebben over niet-gepaste zorg: zij richten zich vooral op zorg die medisch gezien niet (voldoende) effectief is.

De belangrijkste oorzaken volgens patiënten zijn onvoldoende communicatie tussen de zorgverlener en de patiënt, en het aanhouden van protocollen in plaats van het op maat leveren van zorg. Als gevolg van niet-gepaste zorg benoemen patiënten onder andere de belasting voor de patiënt, hogere zorgkosten, en minder ruimte voor zorg die wel waardevol is. Ze denken dan ook dat een betere zorgverlener-patiëntcommunicatie en meer patiëntgerichte zorg belangrijke oplossingsrichtingen zijn om niet-gepaste zorg te voorkomen.

Patiënten ervaren en herkennen zorg die geen toegevoegde waarde heeft, en zien de nadelen hiervan in voor zichzelf en de maatschappij. Ze kunnen dan ook een belangrijke rol spelen in het signaleren en het voorkomen van (door hen ervaren) niet-gepaste zorg. Het is belangrijk dat initiatieven om niet-gepaste zorg te verminderen zich ook richten op patiënten. Mogelijke interventies zijn patiënten beter informeren over de voor- en nadelen van zorg, het stimuleren van patiëntgerichte zorg en samen beslissen, en het bespreekbaar maken van zorg die volgens hen geen toegevoegde waarde heeft.

Lees hier de publicatie:

Verkerk EW, Boekkooi JAH, Pels EGM, Kool RB: Exploring patients’ perceptions of low-value care: An interview study - ScienceDirect