Met metaforen meer begrip en gezamenlijke besluitvorming bij dementie in verschillende culturen

Van ouderen met wortels buiten Nederland weten we niet goed hoe in hun families de diagnose dementie wordt ervaren. Ook weten we niet hoe zij de toekomst met elkaar bespreken. In ons taalgebruik spreken we vaak over dementie als ‘opgaan in de mist’ of ‘in je hersenen verdwalen’. Deze metaforen geven richting aan ons denken: ze scheppen beelden die betekenissen overbrengen. Bij dementie is een goed wederzijds begrip onmisbaar voor gezamenlijke besluitvorming.

Het is daarom belangrijk inzicht te krijgen in de manier waarop mensen met dementie en hun naasten in het dagelijks spreken en denken betekenis geven aan de ziekte. Om dit te weten te komen, interviewen de onderzoekers mensen met dementie en hun mantelzorgers uit vijf verschillende culturele groepen (Nederlands, Chinees-, Turks-, Surinaams-Antilliaans-, en Marokkaans-Nederlands) en hun huisartsen. Deze interviews worden geanalyseerd op basis van een metaforenidentificatiemethode. Dit leidt tot meer inzicht in de taal die zij gebruiken om dementie in hun families bespreekbaar te maken. De metaforen worden vervolgens verwerkt in een gesprekshulp die ondersteuning kan bieden in de besluitvorming binnen families.

Het onderzoek is een samenwerking tussen de afdelingen IQ healthcare en Eerstelijnsgeneeskunde van het Radboudumc, Pharos expertisecentrum in gezondheidsverschillen, het Netwerk van Organisaties van Oudere Migranten (NOOM), het Metaphor Lab van de Universiteit van Amsterdam en Bureau MORBidee. Het project wordt geleid door Gert Olthuis samen met medeprojectleider en uitvoerend onderzoeker Anke Oerlemans.