Helft ongevaccineerde reformatorische vrouwen twijfelt over rubellatest

GGD Gelderland-Zuid, Radboudumc en Maastricht University deden onderzoek naar persoonlijke ervaringen van ongevaccineerde reformatorische vrouwen met rubella (rodehond). Rubella tijdens de zwangerschap kan leiden tot het congenitaal rubellasyndroom en ernstige aangeboren afwijkingen bij de ongeboren baby. Op basis van de resultaten adviseren de onderzoekers verloskundigen en andere zorgverleners om ongevaccineerde vrouwen te informeren over rubella, de antistoftest en vaccinatie. Vrouwen die twijfelen of ze zich willen laten testen en vaccineren, moeten hulp krijgen bij maken van deze keuze volgens de onderzoekers.

Ongevaccineerde vrouwen in de vruchtbare leeftijd worden niet standaard getest op antistoffen. Het advies aan verloskundigen is om ongevaccineerde vrouwen tijdens het eerste trimester van de zwangerschap te testen op rodehond. Als de vrouw geen antistoffen heeft kan ze na de zwangerschap gevaccineerd worden tegen rodehond, waarmee ze beschermd is voor een volgende zwangerschap. 

Uitbraken van infectieziekten komen regelmatig voor binnen de reformatorische gezindte in Nederland. De laatste rubella-epidemie in Nederland was in 2004-2005, waarin 11 kinderen geboren werden met het congenitaal rubellasyndroom.

Personen die ooit gevaccineerd zijn of de ziekte hebben doorgemaakt kunnen geen rubella meer krijgen. Voor het onderzoek vulden 167 ongevaccineerde reformatorische vrouwen tussen de 18 en 40 jaar een vragenlijst in. Daarnaast zijn 10 ongevaccineerde reformatorische vrouwen geïnterviewd. Promovenda Anne de Munter (Eerstelijnsgeneeskunde, Radboudumc) en prof. dr. Marlies Hulscher (IQ healthcare) waren betrokken bij dit onderzoek.

Uit de vragenlijsten en interviews blijkt dat driekwart (74%) van de vrouwen ervaring heeft met rubella. Bijna 70% van de vrouwen denkt dat ze geen rubella meer kan krijgen, en 24% van de vrouwen twijfelt hierover. De meeste vrouwen wisten (vrijwel) zeker dat ze rubella hebben gehad, omdat hun ouders dat vertelden. Het was niet altijd duidelijk of het echt om rubella ging of een andere ‘vlekjesziekte’. Maar een paar vrouwen kregen ooit een rodehond-antistoftest aangeboden.

Meer dan de helft van de vrouwen (56%) twijfelt of ze een rodehond-antistoftest zou laten doen als deze aangeboden werd. 23% van de vrouwen zou de test zeker niet willen, en 21% van de vrouwen zou de test zeker wel willen. Wanneer de test zou uitwijzen dat ze nog rubella konden krijgen, dan wil 41% van de vrouwen geen vaccinatie tegen rodehond. Slechts 4% van de vrouwen wil dit wel. De rest van de vrouwen (55%) twijfelt hierover.

Vrouwen noemen verschillende religieuze redenen om niet gevaccineerd te willen worden. Daarbij ervaren ze rodehond niet als gevaar, omdat er op dit moment geen rodehond voorkomt. Zou er een rodehonduitbraak zijn? Dan willen de vrouwen wel informatie over rodehond en hoe ze besmetting  kunnen voorkomen.

Lees hier de publicatie:

de Munter AC, Hautvast JLA, Ruijs WLM, Ruiter RAC, Hulscher MEJL. Considerable doubt about rubella screening and vaccination among unvaccinated orthodox protestant women: a mixed-methods study. BMC Public Health. 2023 Apr 14;23(1):693. doi: 10.1186/s12889-023-15625-8. PMID: 37059997; PMCID: PMC10102676