Zelfmanagementondersteuning en de rol van de fysiotherapeut
Persisterende musculoskeletale aandoeningen vormen een groot gezondheidsprobleem, hebben een substantiële impact op het welbevinden van mensen en brengen daarnaast hoge kosten met zich mee. Adequate zelfmanagementstrategieën zijn essentieel bij het omgaan met langdurige musculoskeletale klachten en fysiotherapeuten kunnen een belangrijke rol spelen bij het ondersteunen van effectief zelfmanagement bij hun patiënten.
Het is belangrijk om in de behandeling en begeleiding van mensen met persisterende musculoskeletale klachten te focussen op zelfmanagement, een gezonde leefstijl en het optimaliseren van participatie op de lange termijn. Gezien het multifactoriële ontstaan van musculoskeletale aandoeningen, zouden een focus op zelfmanagementvaardigheden en het ontwikkelen van een plan om op lange termijn met de aandoening om te gaan op de voorgrond moeten staan in de behandeling. Door het bieden van zelfmanagementondersteuning voelen patiënten voelen zich empowered en verkrijgen zij de kennis en vaardigheden die nodig zijn om actief met hun klachten om te gaan en deze onder controle te houden, ook nadat de initiële behandelperiode is vestreken.
Binnen zelfmanagementondersteuning moet er aandacht zijn voor de biomedische, psychosociale en persoonlijke factoren die een rol (kunnen) spelen bij het ontstaan en in stand houden van de klachten. Fysiotherapeuten kunnen effectief zelfmanagement faciliteren door de patiënt te ondersteunen bij het identificeren van zijn of haar belemmeringen en doelstellingen, bij het probleemoplossend vermogen met betrekking tot strategieën ter vermindering of voorkoming van exacerbaties en bij het vinden van manieren om het effect van de zelfmanagementvaardigheden te meten.
Effectief zelfmanagement hangt samen met de vaardigheden om actief om te gaan met de klachten en hiervoor verantwoordelijkheid te nemen. Essentiële zelfmanagementvaardigheden omvatten: probleemoplossend vermogen, besluitvaardigheid, inzetten van hulpbronnen, actieplanning, self-tailoring, self-monitoring en het opbouwen en onderhouden van een relatie met zorgverleners.
Fysiotherapeuten kunnen zelfmanagementondersteuning bieden aan hun patiënten, hetgeen kan leiden tot verbeterde zelfmanagementvaardigheden, het vertonen van zelfmanagementgedrag en uiteindelijk tot het adequaat omgaan met de klachten op lange termijn. In deze, op het individu gerichte zelfmanagementaanpak, ligt de focus vanuit de fysiotherapeut op het ontwikkelen van een ´managementplan´, in nauwe samenwerking met de patiënt, met als doel om de impact van de aandoening op het welbevinden van de patiënt zoveel mogelijk te beperken. Hierbij ligt de nadruk op het ontwikkelen van zelfmanagementvaardigheden, waarbij de behoeften en doelen van de patiënt het uitgangspunt zijn.
Klik hier voor de bijbehorende graphic.