Beoordelen van wetenschappelijk onderzoek: vergeet niet om ook naar de (on)afhankelijkheid van de onderzoekers te kijken

Op dit moment beoordelen we wetenschappelijk onderzoek primair door te kijken naar elementen van de onderzoeksopzet, zoals: is er gerandomiseerd, is er geblindeerd, enzovoort. Af en toe wordt er ook nog gekeken naar de invloed van de subsidieverstrekker. Konden de onderzoekers hun werk wel onafhankelijk uitvoeren? Thomas Hoogeboom (IQ healthcare) en collega's ging nog een stap verder en onderzochten of we ook niet moeten kijken naar de onafhankelijkheid van onderzoekers ten aanzien van het onderzoeksidee; een fenomeen genaamd 'Researcher Allegiance'.

Research Allegiance is het geloof van de onderzoekers in de superioriteit van de behandeling of theorie die zij onderzoeken. Geloof is natuurlijk een lastig te kwantificeren concept. Hoogeboom combineerde, in samenwerking met onderzoekers van de University of Indianapolis en George Washington University, inzichten vanuit de psychotherapie en geneeskunde op dit vlak om een methodiek te ontwikkelen. Deze methodiek pasten zij vervolgens toe op de literatuur naar de effectiviteit van Dry Needling. Zij vonden dat iedere studie tenminste een vorm van Researcher Allegiance liet zien, terwijl er geen conflicts of interest werden gerapporteerd. Uit andere onderzoeken blijken studies met hogere Researcher Allegiance ook grotere effecten te sorteren. Het is gemakkelijk Researcher Allegiance als iets negatiefs te zien. Maar dat is niet per se het geval. De bekende epidemioloog John Ioannidis stelde eerder over dit fenomeen: "It is very informative, if even the best clinical experts cannot achieve clinically meaningful effects. In that scenario, the researchers can safely quit further testing, as the intervention will do worse in the hands of others."

Het advies van Hoogeboom en collega's is dat onderzoekers zich zo veel mogelijk reflexief moeten opstellen. Ofwel, onderzoekers moeten hun eigen gevoelens, reacties en motieven t.a.v. wat zij bestuderen onderzoeken en hierover rapporteren in wetenschappelijke publicaties. Dat gebeurt al in kwalitatief onderzoek, maar nog niet in kwantitatief onderzoek. Volgens Hoogeboom een gemiste kans om nog beter te begrijpen wat werkt, wat niet en waarom.

Lees hier de publicatie.