De NPASS: een valide meetinstrument voor het balanceren van de vraag naar verpleegkundig werk en beschikbaar personeel op de verpleegafdeling

Een goede inzet van personeel is ontzettend relevant; te veel verpleegkundigen is een verspilling van schaarse capaciteit en geld en te weinig verpleegkundigen heeft grote consequenties voor de kwaliteit van zorg en het welzijn van patiënten en verpleegkundigen. In het verleden zijn veel instrumenten ontwikkeld die beslissingen over een goede inzet ondersteunen. Er zijn verschillende typen instrumenten, zoals instrumenten op basis van volume (ratio’s) en patiëntclassificatie, maar tot op heden bieden die onvoldoende oplossingen voor het adequaat inzetten van verpleegkundigen. Het deskundig oordeel van de verpleegkundigen over de inzet (Perceived Adequacy of Staffing = PAS) is nog altijd de gouden standaard. Eerder deed een groep onderzoekers (waaronder Carmen van der Mark en prof. dr. Hester Vermeulen van IQ healthcare) onderzoek naar bestaande PAS instrumenten. Hieruit bleek dat er geen bruikbaar PAS instrument beschikbaar is; veel instrumenten bestaan uit slechts één vraag, wat onvoldoende inzicht geeft in de balans tussen vraag en aanbod. Verder worden instrumenten gebruikt voor andere doeleinden, waardoor ze inhoudelijk minder geschikt zijn. Daarom hebben de onderzoekers in deze studie de Nurse Perceived Adequacy of Staffing Scale (NPASS) ontwikkeld en psychometrisch getest (1).

In een eerdere studie deden ze onderzoek naar de items die relevant zijn voor het NPASS instrument (2). Deze items zijn in focusgroepen met verpleegkundigen bediscussieerd. De items die zijn gekozen vertegenwoordigen het hele verpleegkundige werk; patiëntgerelateerd werk, kwaliteit- en organisatie werk, opleiden en ontwikkelen en de individuele energiebalans. Het conceptinstrument is vervolgens in interviews voorgelegd aan een aantal verpleegkundigen. Daarna hebben tien afdelingen in drie topklinische ziekenhuizen het instrument een periode gebruikt. Met de 881 verzamelde metingen evalueerden ze vervolgens verschillende meeteigenschappen, zoals de constructvaliditeit en de betrouwbaarheid. Hiervoor maakten ze gebruik van technieken uit de klassieke testtheorie, zoals het testen van de Cronbach’s alpha, en de Item Respons Theorie (IRT). Het toepassen van IRT is nieuw in verpleegkundig capaciteitsmanagement en biedt veel mogelijkheden voor toepassing in de praktijk. Zo is het mogelijk om lokaal kortere instrumenten te maken, waarbij de schaal voor de eindscores en de scores vergelijkbaar blijven.

De meeteigenschappen van de NPASS scoorden voldoende tot goed. Daarmee is het instrument klaar voor gebruik in de praktijk en kan het gebruikt worden om bijvoorbeeld de inzet en dienstroosters te evalueren en te optimaliseren. Niet onbelangrijk is dat verpleegkundigen en managers enthousiast zijn over het instrument en dat het aansluit bij de beweging naar meer vertrouwen op professionals. In vervolgstudies onderzoeken ze onder andere de mogelijkheid om NPASS op basis van indicatoren uit bestaande data (bijvoorbeeld de leeftijd van de patiënt of de werkervaring in het team) te voorspellen met AI technieken. Het voorspellen van NPASS kan in de praktijk helpen tijdig bij te sturen op de inzet, met als doel dat de verpleegkundige de juiste balans ervaart tussen de vraag naar werk en het beschikbare personeel op dat moment.

Literatuur:
1. van der Mark CJ, Bitter J, Hendriks PH, Vermeulen C, Oostveen CJ. The Nurse Perceived Adequacy of Staffing Scale for general hospital wards: a development and psychometric evaluation study using item response theory. Int J Nurs Stud Adv. 2023.
2. van der Mark CJ, Kraan J, Hendriks PH, Vermeulen H, van Oostveen CJ. Defining adequacy of staffing in general hospital wards: a Delphi study. BMJ Open. 2022;12(8):e058403.